DEVAM: 63- HUMRE (KÜÇÜK
HASIR) ÜZERİNDE NAMAZ KILMAK BABI
حَدَّثَنَا
حرملة بْن
يحيى.
حَدَّثَنَا
عَبْد اللّه
بْن وهب.
حَدَّثَني
زمعة بْن
صالح، عَن
عمرو بْن
دينار؛ قَالَ:
-
صلى ابن عباس،
وهو بالبصرة
على بساطه. ثم
حدث أصحابه أن
رَسُول اللَّهِ
صَلَى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسلَّمْ كان
يصلي على
بساطه.
فِي
الزَوائِد: في
إسناده زمعة،
وهو ضعيف وإن روى
له مسلم.
فإنما روى له
مقروناً
بغيره. فقد ضعفه
أحمد وابن
معين وغيره.
Amr bin Dinar
(r.a.)'den; şöyle demiştir: (Abdullah) bin Abbas (r.a.), Basra'da iken yaygısı
üzerinde namaz kılmış ve sonra arkadaşlarına :
Resulullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem), yaygısı üzerinde namaz kılardı, demiştir
Not: Zevaid'de
belirtildiğine göre bu hadisin senedindeki ravi Zam'a zayıftır, Müslim O'nun
hadisini rivayet etmiş, ama orada Zam'a'nın beraberinde başka ravi vardır.
Yalnız değildir. Ahmed, İbn-i Main ve başkaları da Zam'a'nın zayıflığını
söylemişlerdir.
Diğer tahric: Ahmed
bin Hanbel Müsnedinde.
AÇIKLAMA (1029 ve 1030): Ebu Said (r.a.)'in hadisi, Nebi (s.a.v.)'in hasır
üzerinde namaz kıldığına delildir. Amr (r.a.)'ın hadisinde geçen Bisat
kelimesini yaygı olarak terceme ettim. Bisat: Yere serilen sergi demektir. Yani
bisat'ın lugat anlamı hasır, kilim, seccade, halı gibi eşyanın hepsini kaplar.
Tirmizi Humre.
Hasır ve Bisat için ayrı ayrı bablar açmıştır. Bisat üzerinde namaz kılmak
babında Enes (r.a.)'den bir hadis rivayet ettikten sonra: Sahabilerin ve
onlardan sonra gelen alimlerin çoğu tüylü ve tüysüz yaygılar üzerinde namaz
kılmakta bir sakınca görmemişlerdir, demiştir.
Bazı alimler
Bisat kelimesi ile hasir kasdedildiğini söylemişlerdir. EI-Menhel yazarı da:
"Hayvani ve nebati olan bütün yaygılar hasır hükmünde olup hepsinin
üzerinde namaz kılmanın caizliği bu hadislerden anlaşılıyor. Ahmed, Evzai,
Şafii, İshak ve Fıkıhçıların Cumhurunun kavli budur. Nebi (s.a.v.)'in hasır ve
başka şeyler üzerinde namaz kıldığı sahih hadislerle sabittir.
Tabiilerden bir
cemaat çıplak yer üzerinde namaz kılmayı arzulamışlar ve her hangi bir şey
üzerinde namaz kılmayı mekruh saymışlardır. Said bin El-Müseyyeb ve Muhammed
bin Sirin'in yaygı üzerinde namaz kılmanın sonradan ihdas edilen bir şey
olduğunu söylediklerini İbn-i Ebi Şeybe rivayet etmiştir.
Cabir bin Zeyd'in
de nebati olan yaygılar üzerinde namaz kılmayı müstahap ve hayvani yaygılar
üzerinde namaz kılmayı mekruh adettiği rivayet olunmuştur ..
Urve bin Zübeyr
ise çıplak yerden başka bir şey üzerinde secde etmekten kerahet ediyordu.
Malikiler'e göre
rahat verici ve refahlı sergi üzerinde namaz kılmak mekruhtur. Hasır ve benzeri
şeyler üzerinde ise mekruh değildir. Mamafih çıplak yerde namaz kılmak daha
iyidir. Malik: Soğuk ve sıcak gibi bir özür olmadıkça pamuk veya ketenden mamul
elbise ve aba üzerinde secde edilemez demiştir." diye malumat verir.